یکی از رایج ترین و کاربردی ترین موضوعاتی که در قانون از آن صحبت شده، عقد وکالت است. در بسیاری موارد، افراد به دلیل عدم تسلط بر مباحث حقوقی، مشغله کاری، بیماری، مسافرت و غیره، قادر به انجام تشریفات یک معامله یا شرکت در جلسه دادگاه نیستند؛ بنابراین برای انجام سریع تر کارها و یا استفاده از تجربه بیشتر دیگران، به فرد دیگری وکالت می دهند. به عنوان مثال، ممکن است مالک برای فروش ملک خود، به همسرش وکالت بدهد.
بنابراین عقد وکالت، عقدی است که بوسیله آن یک نفر به عنوان “مُوَکِل“، اختیار انجام یک کاری را به شخص دیگری که “وکیل” نامیده می شود واگذار می کند.
امروزه با توجه به قیمت بالای ملک در تهران و سایر کلان شهرها و گسترش معاملات وکالتی املاک و مخاطرات ناشی از آن؛ لازم است تا افراد قبل از انجام انواع قراردادهای ملکی از قبیل خرید و فروش ملک، با آگاهی کامل و پس از مشاوره با یک وکیل با تجربه، اقدام به معامله نمایند. چیزی که در معامله با وکیل و سایر نمایندگان دارای اهمیت است، این نکته است که مسئول انجام تعهدات قرارداد، مُوَکِل است نه وکیل.
به علت فراگیر بودن معاملات وکالتی و ضرورت اهمیت ویژه به این نوع معامله و شناخت کامل به تمام ابعاد آن،مطلب معامله با وکیل خریدار، در ۳ مطلب جداگانه تهیه و در خدمت شما قرار می گیرد. با ما همراه باشید
۱- انواع وکالت و وکالت نامه
هدف از بیان این مطلب، تشخیص دقیق میزان اختیارات و مسئولیت های وکیل در معاملات املاک می باشد. وکالت با توجه به موضوع وکالت نامه و هدف موکل از اعطای وکالت، به انواع مختلفی تقسیم می شود.
یکی از انواع تقسیم بندی وکالت نامه ها؛ وکالت در امور قضایی (دادگستری) و وکالت در امور مدنی (وکالت فروش یا کاری) است.
۱-۱- وکالت دادگستری چه خصوصیتی دارد
با توجه به رشد جوامع و گسترش ارتباطات میان افراد و افزایش مشکلات حقوقی و قضایی و همچنین با تخصصی شدن علم حقوق، بسیاری از افراد ترجیح می دهند بجای اینکه شخصا دعاوی خود را در دادگاه ثبت و پیگیری کنند، از خدمات وکالتی یک وکیل دادگستری با تجربه استفاده کنند تا بتوانند به نتیجه مطلوب برسند؛ این نوع وکالت، “وکالت قضایی” یا “وکالت دادگستری” نامیده می شود.
وکالت نامه ای که با وکیل رسمی دادگستری تنظیم می شود، برای انجام امور قضایی و حقوقی مانند اعلام وکالت از جانب موکل در دادگاه و یا برخی از ادارات مثل اداره ثبت اسناد و املاک، اداره ثبت شرکتها، شهرداری ها و غیره است.
نکته مهم این است که وکیل دادگستری به استناد وکالتنامه دادگستری، نمی تواند اقدامی در امور مالی مربوط به موکل انجام دهد؛ مثلا اموال موکل را بفروشد یا در حساب های بانکی او دخل و تصرف کند.
۱-۲- وکالت مدنی یا رسمی چگونه است؟
غیر از مراجعه به دادگاه ها، که صرفا وکلای دادگستری می توانند به وکالت از موکل خود اقدام نمایند؛ در سایر موارد، الزامی به حضور وکیل دادگستری وجود ندارد و افراد می توانند با معرفی یک نماینده به عنوان وکیل، انجام یک سری از اختیارات خود را به وکیل انتخابی واگذار کنند؛ که به این نوع وکالت، “وکالت مدنی” (رسمی) گفته می شود.
معمولا وکالت مدنی به دو صورت “وکالت اداری یا کاری” و “وکالت در فروش” شناخته می شود و از این نوع وکالت برای انجام تشریفات اداری و مراجعه به مراجع اداری و یا وکالت برای فروش اموال استفاده می شود.
مثلا، ممکن است یک مالک به فردی برای فروش ملک خود وکالت بدهد و یا اینکه صرفا انجام کارهای اداری مربوط به ملک، مثل انجام امور مربوط به شهرداری یا مالیاتی را وکالت بدهد. مرسوم است اشخاصی که قصد مهاجرت به کشور دیگری را دارند، به یکی از اعضا خانواده خود و یا شخص مورد اعتمادی وکالت می دهند تا در غیاب وی، نسبت به پیگیری و اداره و مدیریت امور مالی و غیر مالی او اقدام نماید.
برای تنظیم وکالت نامه مدنی یا رسمی (که وکالت محضری هم نامیده می شود) باید به همراه اصل کارت ملی و شناسنامه به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمود و سردفتر پس از احراز هویت، اثر انگشت شخص موکل را بصورت الکترونیکی اخذ و وکالتنامه را ثبت می نماید.
